Logopedisten zijn vaak al in een vroeg stadium betrokken bij kinderen met dyslexie. Die zijn soms nog niet in het leesproces vastgelopen, maar vertonen al wel risicofactoren. Een vroege adequate begeleiding (onder andere met klanken en letters werken) kan dyslexie weliswaar niet voorkomen, maar verkleint wel de uitingsvorm ervan. De behandeling door een logopedist levert zo een bijdrage aan het voorkomen van leesproblemen en het verminderen van de gevolgen. Een logopedist heeft verstand van spraak- en taalstoornissen en van de fonologische ontwikkeling. Problemen op die gebieden zijn risicofactoren voor dyslexie. Veel kinderen met ernstige spraak-taalmoeilijkheden (ESM) ontwikkelen op latere leeftijd dyslexie.

Er zijn vier typen taalleerproblemen te onderscheiden die ten grondslag liggen aan moeite met lezen, spellen en rekenen:

• auditieve verwerkingsproblemen;
• spraakproblemen;
• grammaticale problemen;
• problemen met de betekenisverlening.

De logopediste kan ondersteuning bieden op al deze vier gebieden.

Indicaties voor verwijzing

De volgende signalen kunnen wijzen op dyslexie en kunnen dan ook indicatie voor verwijzing zijn:

• achterstand in de taalontwikkeling;
• lang problemen houden met het correct vervoegen van werkwoorden en verbuigingen;
• woordvindingsproblemen;
• problemen met de inprenting van namen, kleuren en het onthouden van versjes en opdrachten;
• onvoldoende ontwikkelde auditieve vaardigheden;
• uitspraakproblemen: meerlettergrepige woorden, verwisselingen van spraakklanken;
• verkeerde klemtoon leggen; weinig intonatie en melodie;
• verlegen zijn, niet mondig, faalangst;
• slechte fijne motoriek.

Logopedische therapie

In de logopedische therapie kan gewerkt worden aan:

• stimuleren van de taalontwikkeling;
• auditieve vaardigheden en luistertraining;
• articulatietraining waarbij direct de letters aan de spraakklanken gekoppeld worden;
• lezen en spelling.